W listopadzie 2022 r. dokonaliśmy wpłaty na poczet nabycia fabrycznie nowego środka trwałego (grupa 5 KŚT) w kwocie przekraczającej 100.000 zł. Środek trwały został dostarczony w lutym 2023 r. i w tym samym miesiącu oddany do używania. W którym momencie dokonana wpłata może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów? Jeżeli przyjmiemy, że koszt taki powstał w 2022 r., to czy w 2023 r. można rozpocząć naliczanie odpisów amortyzacyjnych na ogólnych zasadach?
| W przypadku jednorazowej amortyzacji przewidzianej dla fabrycznie nowych środków trwałych (ograniczonej limitem 100.000 zł), wpłata na poczet nabycia środka trwałego może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w miesiącu, w którym jej dokonano (tu: w listopadzie 2022 r.). Uwzględniając fakt, że wpłata ta przekroczyła limit 100.000 zł, jednorazowy odpis amortyzacyjny dokonywany w roku przyjęcia środka trwałego do używania wyniesie 0 zł. Natomiast rozpoczęcie naliczania odpisów amortyzacyjnych według zasad ogólnych rozpocznie się od 2024 r. |
Co do zasady, wpłaty na poczet przyszłych zakupów nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Wyjątek dotyczy jednak wpłaty na poczet nabycia fabrycznie nowych środków trwałych sklasyfikowanych w 3-6 i 8 KŚT. Podatnicy mogą takie wpłaty zaliczać do kosztów uzyskania przychodów, jeżeli dotyczą one dostaw, które mają być wykonane w kolejnych okresach sprawozdawczych. Tak wynika z art. 22 ust. 1s ustawy o PDOF (odpowiednio art. 15 ust. 1zd ustawy o PDOP).
W myśl art. 22k ust. 14 ustawy o PDOF (odpowiednio art. 16k ust. 14 ustawy o PDOP), podatnicy mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej nabytych fabrycznie nowych środków trwałych zaliczonych do grupy 3-6 i 8 KŚT w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100.000 zł. Kwota 100.000 zł obejmuje sumę odpisów amortyzacyjnych i wpłaty na poczet nabycia ww. środka trwałego zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów.
Należy pamiętać, że jednorazowych odpisów amortyzacyjnych dokonuje się nie wcześniej niż w miesiącu, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych (można również takiego odpisu dokonać na koniec kwartału lub roku podatkowego). Od następnego roku podatkowego (w sytuacji, gdy jednorazowy odpis amortyzacyjny oraz wpłata na poczet nabycia środka trwałego zaliczona do kosztów nie pokryły jego pełnej wartości początkowej) podatnicy dokonują odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przyjętymi zasadami określonymi w ustawie o podatku dochodowym. Suma dokonanych odpisów amortyzacyjnych i wpłaty na poczet nabycia środka trwałego zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów nie może przekroczyć wartości początkowej tych środków trwałych.
Powyższe zasady znajdą również zastosowanie w przypadku określonym w pytaniu. Zatem podatnik mógł zaliczyć w 2022 r. do kosztów uzyskania przychodów wpłatę na poczet zakupu fabrycznie nowego środka trwałego do wysokości ww. limitu, czyli do kwoty 100.000 zł. Co istotne, dokonany w 2023 r., tj. w roku wprowadzenia środka trwałego do ewidencji, jednorazowy odpis amortyzacyjny wyniesie 0 zł. Jak już bowiem wskazano, limitowana kwota 100.000 zł obejmuje sumę odpisów amortyzacyjnych i wpłaty na poczet nabycia środka trwałego zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów.
Od kolejnego roku podatkowego (tu: od 2024 r.) podatnik rozpocznie naliczanie odpisów amortyzacyjnych na zasadach ogólnych.
| PrzykładW listopadzie 2022 r. podatnik dokonał wpłaty – w kwocie przekraczającej 120.000 zł – na poczet nabycia fabrycznie nowego środka trwałego sklasyfikowanego w grupie 5 KŚT.W lutym 2023 r. środek trwały został dostarczony, oddany do używania i wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Jego wartość początkowa wyniosła 500.000 zł.Rozliczenie:w 2022 r. wartość wpłaty – do wysokości limitu 100.000 zł – została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów;w 2023 r., w miesiącu wprowadzenia środka trwałego do ewidencji, jednorazowy odpis amortyzacyjny wyniósł 0 zł, gdyż kwota limitu jednorazowej amortyzacji w wysokości 100.000 zł została „wykorzystana” poprzez zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów w 2022 r. ww. wpłaty;w 2024 r. nastąpi rozpoczęcie naliczania odpisów amortyzacyjnych przy zastosowaniu wybranej przez podatnika metody (degresywnej lub liniowej);w kolejnych latach amortyzacja będzie kontynuowana, aż do pełnego zamortyzowania środka trwałego uwzględniającego wpłatę na poczet jego nabycia z 2022 r. i naliczone odpisy amortyzacyjne. |
Źródło: gofin.pl, Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno – Finansowych nr 14 (1165) z dnia 10.05.2023
