Od 1 stycznia 2024 r. zmienia się kwota ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla. ZUS wypłaca ten ekwiwalent byłym pracownikom kopalń i przedsiębiorstw górniczych, a także wdowom i wdowcom lub sierotom, jeśli te osoby mają prawo do renty rodzinnej [1].
Przyczyną zmiany ekwiwalentu jest nowa cena węgla kamiennego. W marcu 2024 r. ZUS rozliczy ekwiwalent pieniężny z tytułu prawa do bezpłatnego węgla osobom, którym wypłacił go za styczeń i luty 2024 r. wraz ze świadczeniem emerytalno-rentowym, ponieważ jego miesięczna wysokość była ustalona na zasadach obowiązujących w 2023 r. W związku z tym osoby, które otrzymały wypłatę ekwiwalentu za styczeń i luty, w marcu otrzymają ekwiwalent po potrąceniu różnicy między kwotą wypłaconą a kwotą należną.
Nowa wysokość ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla
Wysokość ekwiwalentu pieniężnego ZUS oblicza na podstawie ceny zbytu 1 tony węgla kamiennego [2], którą ustala minister właściwy do spraw energii do 20 stycznia każdego roku [3]. W Obwieszczeniu z 23 stycznia 2024 r. [4] Minister Przemysłu ogłosił ustaloną na 2024 r. cenę zbytu 1 tony węgla kamiennego [5], która wynosi 1169,10 zł. Jest to cena niższa niż ogłoszona w 2023 r.
Od 1 stycznia 2024 r. ekwiwalent pieniężny z tytułu prawa do bezpłatnego węgla wynosi:
- jeśli jest wypłacany miesięcznie:
- 243,57 zł – dla uprawnionych do deputatu w ilości 2,5 tony albo
- 292,28 zł – dla uprawnionych do deputatu w ilości 3 ton.
- jeśli jest wypłacany kwartalnie:
- 730,71 zł – dla uprawnionych do deputatu w ilości 2,5 tony, albo
- 876,84 zł – dla uprawnionych do deputatu w ilości 3 ton.
Podstawa prawna:
[1] Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego (Dz. U. z 2022 r. poz.1309 ze zm.).
[2] W asortymencie Orzech, ustaloną według ceny średniej z IV kwartału roku poprzedzającego rok, w którym ekwiwalent pieniężny ma być wypłacany, skorygowaną o przewidywany wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych na rok planowany.
[3] Ogłaszaną w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.
[4] Monitor Polski z 24.01.2024 r. (M.P z 2024 r. poz.76).
[5] Według ceny średniej z IV kwartału 2023 r., po skorygowaniu o przewidywany na 2024 r. wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych.
Źródło: ZUS