Z art. 23 ust. 1 pkt 52 updof wynika, że zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów podlega wartość diet z tytułu podróży służbowych przedsiębiorcy i osób z nim współpracujących, w części nieprzekraczającej wysokości diet przysługujących pracownikom. Dotychczas o obciążaniu kosztów firmowych tego typu wydatkami nie decydował okres ani częstotliwość przebywania przez przedsiębiorcę w takiej podróży, ani też specyfika prowadzonej przez niego działalności.
Jednak z dniem 2 lutego 2022 r. uległa zmianie definicja podróży służbowej pracowników zatrudnionych na stanowisku kierowcy. Stosownie do art. 21b ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1412 ze zm.), kierowcy w transporcie międzynarodowym nie odbywają podróży służbowej w rozumieniu Kodeksu pracy, ale są pracownikami delegowanymi. Wśród naszych Czytelników pojawiły się więc wątpliwości, czy w związku z tymi zmianami przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi wykonującymi osobiście usługi transportu drogowego również nie mają prawa do obciążania kosztów podatkowych w swoich firmach wartością diet za odbywane w tym celu podróże zagraniczne? O rozstrzygnięcie tego problemu zwróciliśmy się do Ministerstwa Finansów. 4 lipca 2022 r. otrzymaliśmy pismo, w którym resort poinformował, że w zakresie interpretacji art. 23 ust. 1 pkt 52 updof, Minister Finansów wydał 15 lutego 2010 r. interpretację ogólną nr DD2/033/259/PMN/09/1113. Wyjaśnił w niej, że aby osoba prowadząca działalność gospodarczą mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wartość diet z tytułu podróży służbowych, podróż musi być związana z tą działalnością, służyć osiągnięciu przychodów lub zachowaniu albo zabezpieczeniu źródła przychodów, a wysokość diety musi mieścić się w granicach limitu określonego w odrębnych przepisach. Zauważył też, że w przepisach prawa podatkowego pojęcie podróży służbowej nie zostało zdefiniowane. Definicja podróży służbowej pracownika została natomiast zawarta w art. 775 § 1 Kodeksu pracy. Wskazał jednak na odmienny charakter regulacji w przypadku pracownika i osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą. Pracownikowi cel podróży służbowej określa pracodawca w poleceniu odbycia podróży służbowej, natomiast w odniesieniu do przedsiębiorcy, istotnym kryterium dla uznania wyjazdu za podróż służbową powinno być ustalenie, czy wyjazd ma bezpośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Odesłanie w art. 23 ust. 1 pkt 52 updof do pojęcia pracownika może mieć zastosowanie jedynie w kontekście ograniczenia wysokości diety z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą, nie zaś samej zasady dopuszczalności zastosowania tego przepisu do wymienionych w nim podmiotów.
Stąd pomimo zmiany ustawy o czasie pracy kierowców, która w obecnym brzmieniu wprost stanowi, iż kierowca wykonujący zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych nie jest w podróży służbowej, kierowca-przedsiębiorca w ruchu międzynarodowym nadal może zaliczać do kosztów uzyskania przychodu wartość diet zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 52 updof.
Źródło: gofin.pl, Przegląd Podatku Dochodowego nr 14 (566) z dnia 20.07.2022
