Dodatkowy dzień wolny w grudniu 2020 r. wynika stąd, że II dzień Świąt Bożego Narodzenia przypada na sobotę. Rodzi to obowiązek oddania pracownikowi innego dodatkowego dnia wolnego. Kiedy można odebrać dzień wolny?

Dzień wolny za święto wypadające w sobotę

Jasne jest to, że święto ustawowo wolne od pracy, które przypada na dzień pracy, oznacza dla pracownika dzień wolny. Jak przedstawia się sytuacja wystąpienia święta w dzień, który zgodnie z harmonogramem czasu pracy jest już dniem wolnym dla danego pracownika?

Zgodnie z art. 130 § 2 Kodeksu pracy każde święto występujące w okresie rozliczeniowym, które przypada w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin. Jeśli święto przypada na dzień wolny od pracy niebędący niedzielą dla zapewnienia zasady przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy należy wyznaczyć pracownikowi inny dzień wolny od pracy.

Aby zrobić to zgodnie z przepisami o czasie pracy, dodatkowy dzień wolny musi zostać oddany w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym wypadło święto. Jeśli pracownika obowiązuje miesięczny okres rozliczeniowy, wówczas wolne należy oddać w miesiącu wystąpienia święta. Nie jest przy tym istotne, czy dodatkowe wolne występuje przed czy po święcie wypadającym w sobotę. Warto wspomnieć w tym miejscu, że najdłuższy okres rozliczeniowy może liczyć 12 miesięcy.

Przykład

W 2020 r. II dzień Bożego Narodzenia przypada na sobotę 26 grudnia. Pracodawca może ustalić w zamian za ten dzień inny dzień wolny od pracy np. 18 grudnia w piątek (przed świętem) czy 28 grudnia w poniedziałek (po omawianym dniu świątecznym). Przy założeniu, że pracownik wykonuje swoją pracę w ramach przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy w miesięcznym okresie rozliczeniowym.

W roku 2019 nie było okazji do wyznaczania dodatkowego dnia wolnego w zamian za święto przypadające w sobotę. Zmieni się to w kolejnym roku. Zgodnie z kalendarzem świąt państwowych i religijnych określonych w ustawie o dniach wolnych od pracy aż dwa razy pracodawcy będą musieli wyznaczyć swoim pracownikom dodatkowe wolne za święto sobotnie. 

Kalendarz dni ustawowo wolnych od pracy w 2020 r.

Zgodnie z art. 1 ustawy o dniach wolnych od pracy wszystkie niedziele oraz poniżej wymienione święta są dniami wolnymi od pracy w Polsce.

  1. 1 stycznia – Nowy Rok
  2. 6 stycznia – Święto Trzech Króli
  3. pierwszy dzień Wielkiej Nocy
  4. drugi dzień Wielkiej Nocy
  5. 1 maja – Święto Państwowe
  6. 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja
  7. pierwszy dzień Zielonych Świątek
  8. dzień Bożego Ciała
  9. 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny (sobota)
  10. 1 listopada – Wszystkich Świętych
  11. 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości
  12. 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia
  13. 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia (sobota)

W 2020 r. w sobotę wypada Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny (Matki boskiej Zielnej) będące także Świętem Wojska Polskiego. Świętujemy je 15 sierpnia. Tym pracownikom, których okres rozliczeniowy wynosi 1 miesiąc, należy oddać inny dzień wolny w tym samym miesiącu sierpniu. Oczywiście dotyczy to sytuacji przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy, kiedy pracownik wykonuje swoją pracę od poniedziałku do piątku, a sobota pozostaje jego dniem wolnym od pracy. W tym samym roku kalendarzowym pracodawca będzie musiał zaplanować jeszcze jeden dzień dodatkowy od pracy w miesiącu grudniu. II dzień Świąt Bożego Narodzenia przypada bowiem właśnie na sobotę. Powtarza się więc sytuacja z roku 2015, kiedy to te same dwa święta przypadały na soboty.

Czy pracodawca sam ustala dodatkowy dzień wolny za święto wypadające w sobotę? Czy termin wolnego wybiera konkretny pracownik?

Prawo pracy nie przewiduje procedury ustalania terminu odebrania dodatkowego dnia wolnego za święto przypadające w sobotę. Uważa się jednak, że termin wybiera pracodawca. Nic nie stoi na przeszkodzie wysłuchania propozycji pracowników i w razie możliwości przychylenia się do dat wskazanych przez podwładnych. Zgodne z prawem jest więc odebranie wolnego w innych terminach dla każdego pracownika. Ważne, aby zachowany został wymiar czasu pracy przewidziany dla danego miesiąca zgodnie z rozkładem czasu pracy.

Brak dodatkowego dnia wolnego

Jeśli pracodawca w omawianej sytuacji nie wyznaczy pracownikowi dodatkowego dnia wolnego zostanie przekroczona norma czasu pracy. W związku z tym powstaje obowiązek zrekompensowania pracownikowi nadpracowanych godzin. Zasadą jest, że godziny przepracowane ponad wymiar czasu pracy należy zwrócić pracownikowi w równej wysokości w postaci wolnego od pracy. W przypadku braku takiej możliwości wypłaca się dodatkowe wynagrodzenie.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dziennik Ustaw rok 2015 poz. 90)

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dziennik Ustaw rok 2018 poz. 917)

Źródło: infor.pl