Podatnicy, co do zasady, mają obowiązek ewidencjonowania w kasie fiskalnej sprzedaży dokonanej na rzecz osób prywatnych. Przy czym określona grupa podatników może korzystać ze zwolnienia z tego obowiązku. Czy ze zwolnienia z ewidencjonowania sprzedaży w kasie fiskalnej może skorzystać osoba fizyczna przy ponownym rozpoczęciu prowadzenia działalności, gdy wcześniej miała obowiązek ewidencjonowania sprzedaży w kasie?
Ogólna zasada stosowania kas
W rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2021 r. poz. 2442) określono katalog czynności, przy sprzedaży których podatnik nie ma obowiązku stosowania kas fiskalnych. Przepisy tego rozporządzenia zawierają także katalog czynności, których sprzedaż podatnik ma obowiązek ewidencjonowania w kasie fiskalnej.
Zgodnie z podstawową zasadą podatnik zwolniony jest z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób prywatnych w kasie fiskalnej, jeśli wartość sprzedaży na rzecz tych osób w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła 20.000 zł. W przypadku podatników rozpoczynających sprzedaż w trakcie roku podatkowego, limit 20.000 zł określany jest w proporcji do okresu jej wykonywania. Z kolei podatnicy rozpoczynający po dniu 31 grudnia 2021 r. sprzedaż na rzecz tych osób zwolnieni są z ewidencjonowania w danym roku podatkowym, jeżeli przewidywana przez nich wartość sprzedaży z tego tytułu nie przekroczy w danym roku, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności, kwoty 20.000 zł. Przy obliczaniu wartości sprzedaży, o której mowa, nie uwzględnia się VAT.
Ponadto, zgodnie z § 3 ust. 4 rozporządzenia, do limitu wartości sprzedaży nie są wliczane czynności, o których mowa w poz. 35 i poz. 47 załącznika do rozporządzenia. Mowa tu o dostawie nieruchomości (poz. 35) oraz dostawie towarów i świadczeniu usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym zaliczane są przez podatnika do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, jeżeli czynności te w całości zostały udokumentowane fakturą.
Kasa przy likwidacji i ponownym rozpoczęciu działalności
W myśl § 34 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. z 2021 r. poz. 1625), w przypadku zakończenia używania kas z elektronicznym lub papierowym zapisem w razie zakończenia działalności gospodarczej lub pracy tych kas w trybie fiskalnym podatnik:
- wystawia raport fiskalny dobowy i raport fiskalny okresowy (miesięczny),
- niezwłocznie, przy pomocy serwisanta, dokonuje odczytu zawartości pamięci fiskalnej poprzez wystawienie raportu fiskalnego rozliczeniowego i sporządza z tej czynności protokół według wzoru stanowiącego załącznik nr 4 do rozporządzenia,
- składa protokół z odczytu zawartości pamięci fiskalnej wraz z załączonym raportem fiskalnym rozliczeniowym, w terminie 5 dni od dnia ich sporządzenia, do właściwego dla podatnika naczelnika urzędu skarbowego,
- sporządza i składa wniosek o wyrejestrowanie kasy z ewidencji kas do właściwego dla podatnika naczelnika urzędu skarbowego według wzoru stanowiącego załącznik nr 5 do rozporządzenia.
Wniosek o wyrejestrowanie kasy z ewidencji kas składa się wraz z protokołem z odczytu zawartości pamięci fiskalnej i z wystawionym raportem fiskalnym rozliczeniowym. Choć przepisy nie określają wprost terminu, w jakim wniosek należy złożyć, to z uwagi na obowiązek dołączenia do wniosku protokołu z odczytu zawartości pamięci fiskalnej i raportu fiskalnego, konieczne jest również w tym przypadku zachowanie pięciodniowego terminu, liczonego od dnia sporządzenia tych dokumentów.
Natomiast w przypadku zakończenia używania kas on-line z powodu zakończenia działalności gospodarczej lub pracy tych kas w trybie fiskalnym, podatnik:
1) wystawia raport fiskalny dobowy,
2) niezwłocznie po automatycznym przejściu kasy w tryb tylko do odczytu albo po zapewnieniu, przy pomocy serwisanta, przejścia kasy w tryb tylko do odczytu dokonuje, przy pomocy serwisanta, odczytu zawartości pamięci fiskalnej poprzez wystawienie raportu fiskalnego rozliczeniowego lub łącznego raportu fiskalnego rozliczeniowego oraz sporządza z tej czynności protokół, według wzoru stanowiącego załącznik nr 4 do rozporządzenia,
3) składa protokół z odczytu zawartości pamięci fiskalnej kasy wraz z załączonym raportem fiskalnym rozliczeniowym lub łącznym raportem fiskalnym rozliczeniowym, w terminie 5 dni od dnia ich sporządzenia, do właściwego dla podatnika naczelnika urzędu skarbowego,
4) sporządza i składa, do właściwego dla podatnika naczelnika urzędu skarbowego wniosek o wyrejestrowanie kasy z ewidencji kas, według wzoru stanowiącego załącznik nr 5 do rozporządzenia.
W przypadku zakończenia używania kas on-line podatnik zapewnia odczyt i zapis danych z pamięci chronionej na zewnętrzny nośnik danych. Po zakończeniu pracy kasy on-line w trybie fiskalnym podatnik nie może prowadzić ewidencji w tej kasie.
W praktyce zdarza się, że podatnik, który prowadził jednoosobową działalność gospodarczą i ewidencjonował sprzedaż na rzecz osób prywatnych w kasie fiskalnej i następnie zlikwidował tę działalność, po jakimś czasie zamierza ją ponownie wznowić, dokonując sprzedaży na rzecz osób prywatnych. Wówczas powstaje problem, czy w takiej sytuacji może on skorzystać z limitu sprzedaży 20.000 zł na rzecz osób prywatnych, zanim zainstaluje kasę fiskalną.
Organy podatkowe twierdzą, że zaprzestanie wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT w wyniku likwidacji działalności przez osobę fizyczną, a następnie ponowne rozpoczęcie ich wykonywania powoduje, iż mamy do czynienia z tym samym podatnikiem posługującym się tym samym NIP. Wznowienie działalności, w rozumieniu odrębnych przepisów, nie ma wpływu na byt osoby fizycznej jako podatnika VAT.
W związku z tym podatnik, który zlikwidował działalność gospodarczą, w której ewidencjonował sprzedaż na rzecz osób prywatnych w kasie fiskalnej, po ponownym jej rozpoczęciu nie może skorzystać z limitu 20.000 zł zwalniającego z obowiązku zakupu kasy (jeśli dokonuje sprzedaży na rzecz osób prywatnych).
Źródło: kasafiskalna.pl
