Opodatkowaniu VAT podlega nieodpłatne przekazanie towarów należących do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia VAT przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Wyjątkiem jest przekazanie towarów stanowiących prezenty o małej wartości lub próbki.
Prezenty o małej wartości
Przez podlegającą opodatkowaniu dostawę towarów rozumie się przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności przekazanie lub zużycie towarów m.in. na cele osobiste podatnika lub jego pracowników oraz wszelkie inne darowizny, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do odliczenia VAT z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Zdaniem Dyrektora KIS wyrażonym w interpretacji indywidualnej z dnia 20 lipca 2020 r., nr 0114-KDIP1-3.4012.305.2020.2.JG, sam brak prawa do odliczenia VAT z tytułu zakupu towaru nie jest wystarczającą przesłanką do uznania czynności przekazania tego towaru w darowiźnie za czynność niepodlegającą opodatkowaniu. Przesłanka do opodatkowania wystąpi w przypadku, gdy fakt dokonania przez podatnika ulepszeń będzie wywierał wpływ na podwyższenie wartości przekazywanego towaru.
Jednak opodatkowaniu VAT nie podlega nieodpłatne przekazanie towarów w sytuacji, gdy przedmiotem tego przekazania są prezenty o małej wartości i próbki (patrz ramka), jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika.
Nie jest więc opodatkowane VAT przekazanie kontrahentowi towarów, których jednostkowa cena nabycia towaru (bez VAT), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazania towaru, nie przekracza 20 zł. Nie jest również opodatkowane przekazanie prezentów, których wartość mieści się w przedziale od 20,01 zł do 100,00 zł, jednak pod warunkiem prowadzenia dodatkowej ewidencji osób obdarowanych. Spełnienie zatem którejkolwiek z tych przesłanek pozwala na nieopodatkowywanie VAT nieodpłatnych przekazań. Natomiast jeżeli wartość przekazanego towaru przekracza 100,00 zł, podatnik ma obowiązek opodatkować VAT wartość nieodpłatnego świadczenia.
Warto podkreślić, że obowiązek rozliczenia VAT należnego od nieodpłatnego przekazania towaru nie wystąpi również w przypadku, gdy towary są przekazywane w opakowaniu zbiorczym (np. paczce), pod warunkiem że cena jednostkowa netto poszczególnych towarów nie przekracza 20 zł.
Materiały reklamowe
Jak wskazano wcześniej, zasadniczo opodatkowaniu VAT podlega nieodpłatne przekazywanie towarów należących do przedsiębiorstwa, gdy przy ich nabyciu odliczono VAT. Nie oznacza to jednak, że wydanie drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, które przekazywane są kontrahentom w celu promocji sprzedaży, zawsze będzie podlegało opodatkowaniu VAT. W pierwszej kolejności należy ustalić, czy towar ten ma wartość użytkową dla konsumenta. Jeżeli nie ma, to nie podlega opodatkowaniu VAT (np. ulotka). Natomiast jeżeli ma, bo jest to np. kalendarz z logo firmy, to podlega opodatkowaniu, chyba że spełnia definicję prezentu o małej wartości. Wówczas jego nieodpłatne przekazanie nie będzie podlegało VAT.
Przykładowo, Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 5 listopada 2020 r., nr 0113-KDIPT1-1.4012.645.2020.2.AK, uznał, że nieodpłatne wydanie towarów, np. testerów, ekspozytorów, drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych oraz towarów własnych zużywanych na cele promocyjno-reklamowe w social mediach, nie podlega opodatkowaniu VAT. Odbiorca tych towarów ich nie konsumuje, zatem w wyniku dokonanej dostawy nie zostaje zaspokojona jakakolwiek potrzeba ani też nie pojawia się wskutek tego przysporzenie majątkowe. Materiały te spełniają jedynie funkcję promocyjną, reklamową, ekspozycyjną produktów podatnika oraz mają na celu zwiększyć ich rozpoznawalność, co ma prowadzić do zwiększenia ich sprzedaży.
Artykuły spożywcze podczas spotkań
Nieodpłatne zużycie artykułów spożywczych typu: kawa, herbata, cukier oraz drobne słodycze podczas spotkań z kontrahentami także nie nosi znamion zużycia na cele osobiste lub prywatne i w związku z tym nie podlega opodatkowaniu VAT. Takie stanowisko prezentują organy podatkowe. Potrzebami osobistymi, ich zdaniem, są takie potrzeby, które dotyczą danej osoby, i które są jej potrzebami prywatnymi, tj. niezwiązanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą, statusem pracownika czy pełnioną funkcją. Zatem można przyjąć, że potrzebami osobistymi są te, których realizacja nie jest związana ze stosunkiem pracy, czyli których zaspokojenie wynika z dobrej woli pracodawcy. Tak więc udostępnianie produktów spożywczych czy napojów w czasie spotkań z kontrahentami w siedzibie firmy lub na zewnątrz stanowi nieodpłatną czynność związaną z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Prezenty o małej wartości i próbki
Przez prezenty o małej wartości rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:
1) o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł (bez podatku), jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób,
2) których przekazania nie ujęto w powyższej ewidencji, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 20 zł.
Przez próbkę rozumie się identyfikowalny jako próbka egzemplarz towaru lub jego niewielką ilość, które pozwolą na ocenę cech i właściwości towaru w jego końcowej postaci, przy czym ich przekazanie (wręczenie) przez podatnika ma na celu promocję tego towaru oraz nie służy zasadniczo zaspokojeniu potrzeb odbiorcy końcowego w zakresie danego towaru, chyba że zaspokojenie potrzeb tego odbiorcy jest nieodłącznym elementem promocji tego towaru i ma skłaniać tego odbiorcę do zakupu promowanego towaru.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.)
Źródło: gofin.pl, Gazeta Podatkowa nr 14 (1889) z dnia 17.02.2022
Autor: Aleksandra Węgielska
