W ostatnich latach lombardy zdobywają coraz większe zainteresowanie. Początkowo miało to związek z sytuacją pandemiczną, a teraz z rosnącą inflacją i pogarszającą się sytuacją finansową Polaków. Przedsiębiorcy prowadzący działalność w tym zakresie omijają obowiązek stosowania przepisów ustawy o kredycie konsumenckim. Taka sytuacja doprowadziła do powstania swoistej szarej strefy. Mając to na uwadze, Ministerstwo Finansów przygotowało projekt ustawy regulującej działalność lombardową. Ma on na celu uregulowanie działalności tej branży i wzmocnienie ochrony jej klientów.
Definicja działalności lombardowej
Projekt ustawy o działalności lombardowej zawiera definicję działalności lombardowej. Jako taka traktowana ma być działalność gospodarcza polegająca na:
- zawieraniu umów pożyczki lombardowej oraz
- sprzedaży przedmiotu zastawu lombardowego.
Umowa pożyczki lombardowej definiowana ma być jako umowa, w której przedsiębiorca prowadzący działalność lombardową zobowiązuje się przenieść na własność konsumenta określoną ilość pieniędzy, a konsument zobowiązuje się do zwrotu całkowitej kwoty do spłaty w oznaczonym terminie oraz do udzielenia zabezpieczenia poprzez ustanowienie zastawu lombardowego.
Zastaw lombardowy ma być definiowany jako zabezpieczenie wykonania umowy pożyczki lombardowej przez:
- przeniesienie własności przedmiotu zastawu lombardowego – z chwilą zawarcia umowy pożyczki lombardowej do czasu zwrotu zabezpieczonej wierzytelności,
- przeniesienie własności przedmiotu zastawu lombardowego – w przypadku braku zwrotu zabezpieczonej wierzytelności w terminie,
- zobowiązanie do przeniesienia własności przedmiotu zastawu lombardowego – w przypadku braku zwrotu zabezpieczonej wierzytelności w terminie,
- upoważnienie do zbycia przedmiotu zastawu lombardowego – w przypadku braku zwrotu zabezpieczonej wierzytelności w terminie.
Zgodnie z projektem przedmiotem zastawu lombardowego będzie mogła być rzecz ruchoma będąca zabezpieczeniem wykonania umowy pożyczki lombardowej.
Warunki prowadzenia lombardu
Działalność lombardową będzie można podjąć wyłącznie w ramach spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej. Kapitał zakładowy tych spółek będzie musiał być utrzymany na poziomie minimum 50.000 zł.
Istotną nowością w stosunku do obecnej sytuacji będzie obowiązek dokonania wpisu do rejestru przedsiębiorców prowadzących działalność lombardową, który prowadzony będzie przez Komisję Nadzoru Finansowego. Sama procedura rejestracji ma być maksymalnie uproszczona i można będzie dokonać jej przez internet. Opłata za wpis ma wynieść 50 zł. Ma to na celu zwiększenie pewności konsumentów co do prawdziwości danych oraz wiarygodności samego podmiotu, z którym zawierają umowę pożyczki lombardowej. Jest to również istotne z uwagi na projektowane rozwiązania w zakresie obowiązku zwrotu konsumentowi nadwyżki uzyskanej z tytułu sprzedaży przedmiotu zastawu lombardowego, gdyż w związku z tym obowiązkiem, pomimo iż umowa pomiędzy lombardem a konsumentem nie będzie już wykonywana, to pomiędzy stronami tej umowy pozostaną zobowiązania do uregulowania.
Wszyscy przedsiębiorcy aktualnie prowadzący lombardy będą mieli rok na spełnienie wymogów dla dalszej działalności. Jeśli nie dokonają wpisu, będą podlegać karze grzywny do 500.000 zł.
Zawieranie umów lombardowych
Każda umowa pożyczki lombardowej będzie musiała być zawierana w formie pisemnej, pod rygorem nieważności, na czas oznaczony, nie krótszy niż 7 dni.
Jeżeli dokonana zostanie wcześniejsza spłata pełnej kwoty pożyczki, wówczas całkowity jej koszt będzie ulegał obniżeniu o kwotę równą kosztom za okres, o który skrócono czas jej obowiązywania, chociażby konsument poniósł je przed zapłatą.
Projekt zawiera też wzór do wyliczenia wysokości maksymalnych kosztów pożyczki lombardowej. Poza tym znalazły się w nim regulacje dotyczące umów zawieranych na odległość w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy o prawach konsumenta (Dz. U. z 2020 r. poz. 287 ze zm.), w szczególności określające obowiązki informacyjne przedsiębiorców prowadzących działalność lombardową oraz formę zawarcia umowy i zasady odstąpienia od niej, a także regulacje dotyczące wzajemnych rozliczeń z tytułu odstąpienia od umowy. Projektowane w tym zakresie rozwiązania są wzorowane na ustawie o prawach konsumenta oraz na zapisach ustawy o kredycie konsumenckim, jednocześnie uwzględniają specyfikę działalności lombardowej i rozwój tego sektora usług w środowisku cyfrowym.
Elementy umowy lombardowej:
– imię, nazwisko i adres konsumenta,
– firma, siedziba i adres przedsiębiorcy prowadzącego działalność lombardową oraz numer zawarty w rejestrze prowadzonym przez KNF,
– data zawarcia umowy pożyczki lombardowej,
– kwota pożyczki lombardowej,
– termin i sposób wypłaty kwoty pożyczki lombardowej,
– informacja o całkowitym koszcie pożyczki lombardowej (jego składnikach),
– całkowita kwota do spłaty,
– zasady i terminy spłaty całkowitej kwoty do spłaty,
– skutki braku spłaty całkowitej kwoty do spłaty,
– sposób ustanowienia zastawu lombardowego,
– określenie szacunkowej wartości przedmiotu zastawu lombardowego i sposobu jej określenia,
– informacja o możliwości korzystania z pozasądowego rozstrzygania sporów oraz zasadach dostępu do tej procedury, jeżeli takie prawo przysługuje konsumentowi,
– opis przedmiotu zastawu lombardowego.
Źródło: gofin.pl, Gazeta Podatkowa nr 61 (1936) z dnia 1.08.2022
Autor: Kinga Romas
