W 2019 roku wprowadzono tzw. zerowy PIT dla młodych, dzięki czemu wiele osób pracujących, które nie ukończyły 26. roku życia, zostało zwolnionych z obowiązku uiszczania podatku dochodowego od swoich zarobków. Czy zwolnienie z PIT wpływa na objęcie pracownika do 26. życia ubezpieczeniami społecznymi i ubezpieczeniem zdrowotnym? Co do zasady, płatnik jest zobowiązany do odprowadzania z wynagrodzenia młodego pracownika składek na ubezpieczenia społeczne i składki zdrowotnej. Istnieją pewne wyjątki od tej reguły, jednak występowały one już wcześniej i nie mają nic wspólnego z nową ulgą w postaci zerowego PIT dla młodych. W jaki sposób rozlicza się składki ZUS pracownika korzystającego ze zwolnienia PIT?
Zwolnienie z PIT dla pracownika do 26. roku życia
Zgodnie z nowelizacją ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z obowiązku opłacania podatku dochodowego zwolnione zostały osoby pracujące do 26. roku życia.
Zwolnienie z PIT dla młodych przysługuje osobom otrzymującym wynagrodzenie z tytułu:
- stosunku służbowego;
- stosunku pracy;
- pracy nakładczej;
- spółdzielczego stosunku pracy;
- umów zleceń.
Począwszy od 2020 roku zwolnienie z PIT dla pracowników do 26. roku życia ma zastosowanie do dochodów nieprzekraczających 85 528 zł w skali roku (w 2019 roku ze względu na wprowadzenie przepisów od 1 sierpnia kwota dochodów zwolnionych z PIT wynosiła 35 636,67 zł).
Zerowy PIT dla młodych a składki na ubezpieczenia społeczne
Zwolnienie z podatku dochodowego dla osób poniżej 26. roku życia nie wpływa w żaden sposób na zasady pobierania składek na ubezpieczenia społeczne. Zasady uiszczania składek na ubezpieczenia do ZUS-u pozostają bez zmian. Oznacza to, że przychód korzystający ze zwolnienia z PIT dla młodych stanowi w dalszym ciągu podstawę obliczenia składek na ubezpieczenia społeczne, a płatnik niezależnie od wieku pracownika ma obowiązek pobrać i zapłacić daniny do ZUS-u. Zasada ta ma zastosowanie, pod warunkiem że nie występują inne zwolnienia ze składek, takie jak np. status studenta przy umowie zleceniu czy zbieg tytułów do ubezpieczeń.
Składka zdrowotna dla osób do 26. roku życia zwolnionych z PIT
Składka zdrowotna dla pracowników do 26. roku życia korzystających ze zwolnienia z podatku dochodowego pobierana jest tak jak dotychczas – w pełnej wysokości. Zwolnienie z podatku dochodowego dla młodych nie implikuje zwolnienia z obowiązku odprowadzania składki zdrowotnej za pracownika do 26. roku życia. Co więcej, właśnie ta składka przyczyniła się do zawodu odczuwanego przez wielu młodych pracowników. Dlaczego tak się stało?
Osoby do 26. roku życia zwolnione z PIT spodziewały się, że wraz z wprowadzeniem pozytywnych dla nich zmian w przepisach ich wypłata wzrośnie o 17%. Nic bardziej mylnego, trzeba bowiem wziąć pod uwagę fakt, że od podatku dochodowego odlicza się sporą część zapłaconej składki zdrowotnej (składka zdrowotna wynosi 9% podstawy wymiaru, a odliczeniu podlega 7,75% podstawy wymiaru). W przypadku gdy pracownik do 26. roku życia korzysta ze zwolnienia z PIT, w dalszym ciągu od jego wynagrodzenia odprowadzana jest składka zdrowotna. Podatku dochodowego nie ma, więc składka nie jest już odliczana. W konsekwencji zaoszczędzony podatek, który otrzyma pracownik do 26. roku życia, wynosi zaledwie 9,25%, a nie jak spodziewali się młodzi pracownicy – 17%.
Odliczenie pobranej składki zdrowotnej w razie przekroczenia limitu dochodów zwolnionych z PIT
Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 2 oraz art. 27 ust. 1 pkt 2 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odliczenie składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy, oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. W praktyce oznacza to, że skoro podstawa opodatkowania pozostaje zwolniona z opodatkowania, to składki w części naliczanej od tej zwolnionej podstawy nie podlegają odliczeniu od podatku ani od dochodu.
Składki ZUS pracownika korzystającego ze zwolnienia PIT a umowy cywilnoprawne
Nie zmieniły się zasady pobierania składek w odniesieniu do umów cywilnoprawnych. Oznacza to, że osoby posiadające status ucznia lub studenta, które nie ukończyły 26. roku życia nie podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom z tytułu umowy zlecenia.
Składek na ubezpieczenia nie pobiera się także od umowy o dzieło, niezależnie od dodatkowych czynników, takich jak wiek czy ewentualny status studenta bądź ucznia osoby wykonującej dzieło.
Jak widać, sporządzanie list płac dla osób do 26. roku życia staje się coraz bardziej skomplikowane – przysługuje zwolnienie z PIT dla młodych, ale tylko do określonego limitu, w razie przekroczenia limitu składki pobrane na ubezpieczenia częściowo podlegają odliczeniu od dochodu lub podatku, a częściowo nie. W stosunku do umów zleceń trzeba dodatkowo rozważyć ewentualny status ucznia bądź studenta. Odliczone składki ZUS pracownika korzystającego ze zwolnienia PIT wykazuje się na zeznaniu rocznym, dlatego należy pamiętać o wszystkich wymienionych wyjątkach.
Źródło: poradnikpracownika.pl
