Ustawa z dnia 27 października 2022 r. o zakupie preferencyjnym paliwa stałego dla gospodarstw domowych (Dz. U. poz. 2236) ma na celu wsparcie dla dużej grupy gospodarstw domowych w Polsce, w tym również gospodarstw najuboższych energetycznie, przez umożliwienie podmiotom wprowadzającym do obrotu paliwo stałe, podjęcia współpracy z zainteresowanymi gminami w celu rozdysponowania węgla do indywidualnych gospodarstw domowych przy niższych cenach zakupu.
Nałożone na gminy zadanie dystrybucji węgla kamiennego spowodowałoby obowiązek zakupu przez te podmioty, tylko na ten cel, kas rejestrujących on-line lub wymianę użytkowanych kas starego typu na kasy on-line. Aby temu zapobiec Minister Finansów rozporządzeniem z dnia 2 listopada 2022 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. poz. 2242) zwolnił gminy z obowiązku stosowania kas rejestrujących on-line przy sprzedaży preferencyjnej paliwa stałego z przeznaczeniem dla gospodarstw domowych (vide: dodana poz. 53 załącznika do rozporządzenia w sprawie zwolnień z kas).
Ministerstwo Finansów w komunikacie z dnia 3 listopada 2022 r., który dostępny jest na stronie internetowej www.gov.pl w powyższym zakresie wyjaśniło:
„(…) Zwolnienie dotyczy sprzedaży węgla kamiennego dokonywanej z przeznaczeniem dla gospodarstw domowych na podstawie ustawy z dnia 27 października 2022 r. o zakupie preferencyjnym paliwa stałego dla gospodarstw domowych (czyli w ramach zakupu preferencyjnego w rozumieniu tej ustawy).
Dostawa węgla kamiennego będzie zwolniona z obowiązku ewidencjonowania przy użyciu kasy rejestrującej pod warunkiem należytego jej udokumentowania fakturą, a w odniesieniu do dostaw dokonanych przed wejściem w życie ustawy – pod warunkiem jej udokumentowania dowodami dostawy (w tym fakturami), zapisami w ewidencji lub dowodami zapłaty z których jednoznacznie wynika, jakiego towaru dotyczyła ta dostawa (węgiel kamienny) i na czyją rzecz została dokonana (dane uprawnionego nabywcy, w tym jego adres) (…)”.
W dalszej części komunikatu czytamy: „(…) w odpowiedzi na sygnalizowane wątpliwości w zakresie odliczania VAT przez gminy w związku z organizacją systemu sprzedaży węgla w ramach zakupu preferencyjnego na podstawie ww. ustawy, Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że na gruncie VAT sprzedaż węgla kamiennego przez gminę w ramach zakupu preferencyjnego stanowić będzie wykonywanie czynności opodatkowanych VAT w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Zatem wszelkie zakupy dokonywane przez gminę (w tym nabycie węgla kamiennego na podstawie umowy określonej w tej ustawie), jeśli będą związane wyłącznie ze sprzedażą na rzecz gospodarstw domowych, będą uprawniały gminę do pełnego odliczenia podatku VAT.
W zakresie, w jakim możliwa jest bezpośrednia alokacja wydatków do działalności opodatkowanej, nie będą miały zastosowania przepisy dotyczące odliczenia proporcjonalnego tzw. prewspółczynnikiem VAT (podkreślenie redakcji) (…)”.
Źródło: gofin.pl, Poradnik VAT nr 22 (574) z dnia 20.11.2022
