Przedsiębiorca prowadzi działalność franczyzową w zakresie handlu odzieżą (PKPiR). Jego wynagrodzenie stanowi prowizja, której wysokość zależy od zrealizowanego obrotu. Towar, który znajduje się w lokalu przedsiębiorcy nie stanowi jego własności. Czy w tej sytuacji przedsiębiorca ma obowiązek sporządzić spis z natury na dzień 31 grudnia 2022 r.?
Przedsiębiorca (franczyzobiorca) powinien sporządzić spis z natury towarów, które znajdują się w jego lokalu, lecz nie stanowią jego własności. Spis ten nie podlega jednak wycenie.
Umowa franczyzy
Umowa franczyzy należy do kategorii tzw. umów nienazwanych. Brak jest również ustawowej definicji pojęcia „franczyza”. W praktyce, w ramach umowy franczyzy, franczyzodawca (przedsiębiorca prowadzący rozpoznawalną, zorganizowaną sieć sprzedaży bądź świadczenia usług) udziela franczyzobiorcy (przedsiębiorcy, który rozpoczyna prowadzenie własnej działalności w ramach franczyzy) prawa do korzystania z opracowanego i sprawdzonego w warunkach rynkowych sposobu prowadzenia działalności gospodarczej. W tym modelu współpracy działalność franczyzobiorcy prowadzona jest pod marką franczyzodawcy, ale na własny rachunek i ryzyko franczyzobiorcy jako niezależnego, samodzielnego przedsiębiorcy.
Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem ustawy mającej uregulować zagadnienia dotyczące funkcjonowania rynku franczyzy. Jak wskazano, jest to projekt probiznesowy, który wyznacza ramy odpowiedzialności obu jego stron. Projekt ustawy ma wprowadzić jasną definicję franczyzy, której dotąd nie było w polskim porządku prawnym. Ma to pozwolić – w razie sporu – na uniknięcie dowolnych interpretacji przed sądem.
Działalność franczyzowa a spis z natury
Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów (PKPiR) są zobowiązani do sporządzenia i wpisania do podatkowej księgi spisu z natury m.in. na koniec każdego roku podatkowego (§ 24 ust. 1 rozporządzenia z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów – Dz. U. z 2019 r. poz. 2544). Spis z natury sporządzony na koniec roku podatkowego uważa się jednocześnie za spis z natury na dzień 1 stycznia kolejnego roku podatkowego.
W spisie z natury podatnicy prowadzący PKPiR wykazują:
- towary handlowe,
- materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze,
- produkcję w toku,
- półwyroby, wyroby gotowe, braki i odpady.
Spis z natury obejmuje również towary stanowiące własność podatnika, znajdujące się w dniu sporządzenia spisu poza zakładem podatnika.
W spisie z natury należy ująć także towary obce znajdujące się w zakładzie podatnika. Przy czym towary obce nie podlegają wycenie. Wystarczające jest ilościowe ich ujęcie w spisie towarów z podaniem, czyją stanowią własność (§ 25 ust. 3 ww. rozporządzenia).
W świetle powyższego podatnik prowadzący działalność franczyzową (franczyzobiorca), który handluje towarem niestanowiącym jego własności, ale znajdującym się w jego lokalu, powinien sporządzić spis z natury tych towarów na dzień 31 grudnia 2022 r., lecz nie ma obowiązku jego wyceny.
Źródło: gofin.pl, Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno – Finansowych nr 31 (1146) z dnia 1.11.2022
