Przedsiębiorca 31 marca 2024 r. ukończy 60 lat. Czy w związku z tym, opłacając w kwietniu br. składki ZUS za marzec br., nie ma on już obowiązku zapłaty za siebie składek na FP i FS?
Przedsiębiorca jest zwolniony z opłacania za siebie składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, począwszy od 1 kwietnia 2024 r., czyli tych, które obliczyłby od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe za kwiecień br.
Składkę na Fundusz Pracy opłaca za siebie przedsiębiorca objęty obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalno-rentowymi, który nie osiągnął wieku wynoszącego co najmniej 55 lat – kobieta i co najmniej 60 lat – mężczyzna. Ponadto jest ona należna od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe (bez stosowania rocznego ograniczenia) wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, czyli w 2024 r. odpowiednio w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca – 4.242 zł miesięcznie, natomiast od 1 lipca do 31 grudnia – 4.300 zł miesięcznie. Może być ona obowiązkowa od kwot niższych, gdy przedsiębiorca podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym także z innego tytułu i łączna kwota stanowiąca podstawę wymiaru składek na przedmiotowe ubezpieczenia wynosi co najmniej tyle, ile minimalne wynagrodzenie za pracę.
Powyższe wynika z art. 104 ust. 1 pkt 3 i ust. 3, art. 104b ust. 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 735 z późn. zm.).
Do obowiązkowej składki na Fundusz Solidarnościowy stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące obowiązkowej składki na Fundusz Pracy (art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o Funduszu Solidarnościowym, Dz. U. z 2023 r. poz. 647 z późn. zm.).
| Ważne: Składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy oblicza się łącznie w wysokości sumy stóp procentowych tych składek, czyli w 2024 r. w wysokości 2,45% (1% + 1,45%) podstawy wymiaru (art. 5 ust. 2 ustawy o Funduszu Solidarnościowym). |
Przepisy ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy nie zawierają dodatkowych regulacji dotyczących zwolnienia z obowiązku opłacania składki na Fundusz Pracy po osiągnięciu przez osobę ubezpieczoną wieku określonego w tej ustawie. Dodatkowych wyjaśnień udzielił ZUS, który dokonuje poboru tych składek.
W poradniku pt. „Zasady opłacania składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych…” (dostępnym na stronie internetowej www.zus.pl) wyjaśnił, że: „(…) W przypadku, gdy osiągnięcie powyższego wieku następuje w trakcie miesiąca kalendarzowego, zwolnienie z obowiązku opłacania tych składek następuje dopiero od następnego miesiąca. Jedynie w przypadku pracowników, którzy kończą 55 lub 60 lat pierwszego dnia danego miesiąca, zwolnienie z obowiązku opłacania tych składek przysługuje już od tego miesiąca. (…)”.
Osoba prowadząca działalność gospodarczą, o której mowa w pytaniu, wiek 60 lat ukończy 31 marca 2024 r., zatem od 1 kwietnia 2024 r. jest zwolniona z opłacania za siebie składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. W kwietniu 2024 r. będzie jednak zobowiązana po raz ostatni opłacić za siebie składki na ww. Fundusze za marzec 2024 r., czyli za miesiąc, w którym istniał obowiązek opłacania składek na te Fundusze.
Przykład
Osoba prowadząca działalność gospodarczą podlega z tego tytułu obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu. Składki na ubezpieczenia społeczne opłaca od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, czyli od kwoty 4.694,40 zł. Od tej podstawy oblicza i opłaca za siebie także składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.
Wariant 1 – osoba prowadząca działalność gospodarczą 1 marca 2024 r. ukończyła 60 lat.
Od 1 marca 2024 r. jest ona zwolniona z opłacania za siebie składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Zatem od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ustalonej za marzec 2024 r. nie nalicza i nie opłaca składek na wymienione wcześniej Fundusze. Za luty 2024 r. po raz ostatni opłaci za siebie składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, w terminie do 20 marca 2024 r.
Wariant 2 – osoba prowadząca działalność gospodarczą 10 marca 2024 r. ukończyła 60 lat.
Od 1 kwietnia 2024 r. jest ona zwolniona z opłacania za siebie składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Zatem od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ustalonej za kwiecień 2024 r. nie nalicza i nie opłaca składek na ww. Fundusze. Za marzec 2024 r. po raz ostatni opłaci za siebie składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, w terminie do 22 kwietnia 2024 r. (w bieżącym roku 20 kwietnia wypada w sobotę, a 21 kwietnia to niedziela).
Wariant 3 – osoba prowadząca działalność gospodarczą 31 marca 2024 r. ukończy 60 lat.
Rozstrzygnięcie jest analogiczne jak w wariancie 2.
Źródło: gofin.pl, Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 6 (600) z dnia 10.03.2024
