Czy pracownik może w czasie kwarantanny korzystać z urlopu wypoczynkowego? Kiedy pracodawca może udzielić urlopu pracownikowi objętemu izolacją z powodu COVID-19? Zgodnie z wytycznymi MRPIT jest to możliwe tylko w jednej sytuacji. Czy w okresie kwarantanny można być na urlopie?
Od ponad roku zmagamy się z trwającą pandemią. W tym czasie wielu pracowników trafia do izolacji i na kwarantanne. Ministerstwo Zdrowia podało w piątek, że na kwarantannie przebywa obecnie ponad 461,3 tys. osób. To wzrost w porównaniu z początkiem marca o blisko 290 tys. Osób takich sukcesywnie przybywa. Czy w związku z kwarantanną można wykorzystać urlop? Co mówi o tym przepisy Kodeksu pracy? Jakie jest stanowisko Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii? – wyjaśniamy.
Urlop w Kodeksie pracy
Okres kwarantanny, który zrównano z okresem choroby nie może być „zamieniony” wedle woli pracownika na urlop wypoczynkowy. Wynika to wprost z przepisów Kodeksu pracy (Dz.U. z 20 20 r. poz. 1320 ze zm.), zgodnie z treścią art.165 i 166: Jeżeli pracownik nie może rozpocząć urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w pracy, a w szczególności z powodu:
- czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,
- odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
- powołania na ćwiczenia wojskowe lub na przeszkolenie wojskowe albo stawienia się do pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie, na czas do 3 miesięcy,
- urlopu macierzyńskiego,
– pracodawca jest obowiązany przesunąć urlop na termin późniejszy.
Pracodawca nie może zatem udzielić urlopu wypoczynkowego pracownikowi przebywającemu na kwarantannie lub w izolacji z powodu COVID-19, w czasie której pracownik jest niezdolny do pracy i pobiera z tego tytułu świadczenie. Jest jednak jeden wyjątek, kiedy udzielenie urlopu jest możliwe.
Kwarantanna w czasie pracy zdalnej a urlop– stanowisko MRPiT
31 grudnia 2020 r. Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii wydało komunikat, w którym dopuszcza się świadczenie pracy zdalnej przez pracownika poddanego kwarantannie. Tym samym możliwe jest korzystanie przez tego pracownika w okresie, w którym wykonuje on pracę w trybie zdalnym z przysługujących mu uprawnień pracowniczych, w tym dotyczących urlopu wypoczynkowego stanowiącego dla pracownika zwolnienie od pracy.
28 stycznia 2021 resort doprecyzował swoje stanowisko w zakresie udzielania urlopu na kwarantannie wskazując, że udzielenie urlopu wypoczynkowego w trakcie odbywania kwarantanny jest niedopuszczalne jeśli pracownik objęty kwarantanną nie wykonuje pracy w trybie zdalnym. Resort przypomniał też, że urlopu wypoczynkowego udziela się pracownikowi w dni, które są dla niego dniami pracy, więc pracownik, który świadczy pracę zdalną podczas kwarantanny zachowuje prawo do możliwości skorzystania z urlopu wypoczynkowego. Powyższe stanowisko resortu pracy jest zbieżne ze stanowiskiem Głównego Inspektoratu Pracy.
Urlop dla pracownika, który odbywa kwarantannę w zawiązku z przekroczeniem granicy państwowej
Pracownik objęty obowiązkową kwarantanną w związku z przekroczeniem granicy państwowej jest odosobniony w związku z chorobą zakaźną, a co za tym idzie takiemu pracownikowi nie można również udzielić urlopu wypoczynkowego. Potwierdzają to przepisy kodeksu pracy wskazane powyżej. Pracownik odosobniony w związku z chorobą zakaźną jest uważany za pracownika niezdolnego do wykonywania pracy. W tym miejscu należy wskazać, że ZUS obowiązkową kwarantannę, której poddawane są osoby przekraczające granicę państwową traktuje jako odosobnienie w związku z chorobą zakaźną, które daje pracownikowi prawo do wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego.
Kwarantanna dziecka lub członka rodziny wymagającego opieki a urlop
Zgodnie z art. 35 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zasiłek opiekuńczy nie przysługuje za okres, w którym pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Czas kiedy pracownik przebywa na urlopie jest czasem, kiedy zachowuje prawo do wynagrodzenia. Skorzystanie w trakcie urlopu wypoczynkowego z opieki na dziecko nie przerywa trwania urlopu wypoczynkowego. Jeżeli pracownik przebywa na urlopie, otrzymuje wynagrodzenie urlopowe i wówczas nie przysługuje mu prawo do dodatkowego zasiłku opiekuńczego.
Na podstawie art. 165 Kodeksu pracy, jeżeli urlop nie został rozpoczęty z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność pracownika w pracy, to wówczas termin rozpoczęcia urlopu może zostać przesunięty. Taką okolicznością jest niewątpliwie konieczność sprawowania opieki nad dzieckiem lub członkiem rodziny, którzy znajdują się na kwarantannie lub izolacji.
Zatem zasiłek opiekuńczy będzie przysługiwał pracownikowi tylko wówczas kiedy nie zaczął zaplanowanego urlopu.
Świadczenia za czas kwarantanny i izolacji
Na podstawie art. 6 ust. 2 pkt 1a ustawy z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2020 r. poz. 870 ze zm.) na równi z niezdolnością do pracy z powodu choroby traktuje się niemożność wykonywania pracy wskutek poddania się obowiązkowi kwarantanny, izolacji w warunkach domowych albo izolacji, o której mowa w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, co skutkuje nabyciem prawa do zasiłku chorobowego w okresie kwarantanny.
Obowiązują tutaj takie same zasady jak w pozostałych przypadkach wypłaty tego świadczenia – przez pierwsze 33 dni (lub 14 dni w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia) koszty pokrywa pracodawca (wynagrodzenie chorobowe), następnie zaś Zakład Ubezpieczeń Społecznych (zasiłek chorobowy). W przypadku kwarantanny trwającej 14 dni, pełny koszt pokrywa pracodawca, płatnik składek. Pracownik ma prawo do otrzymania 80% wynagrodzenia. Wynagrodzenie za ten okres jest finansowane ze środków pracodawcy. Po upływie tego okresu ZUS wypłaca zasiłek chorobowy. W sytuacji kiedy pracownik w czasie kwarantanny lub izolacji świadczy pracę zdalną zachowuje prawo do wynagrodzenia. Pracodawca nie poniesie też kosztów nieobecności pracowników mających dzieci do lat ośmiu, które pozostaną w domu, w związku z zamknięciem z powodu koronawirusa żłobków, przedszkoli i szkół. Opiekunom przysługuje zasiłek opiekuńczy od pierwszego dnia finansowany z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
W związku z tym, że kwarantanna jest traktowana na równi z chorobą wskazać należy że przebywanie na kwarantannie i izolacji wywołuje dokładnie ten sam skutek jak przebywanie na zwolnieniu lekarskim w związku z chorobą, poza wyjątkiem jakim jest świadczenie pracy zdalnej w ich czasie, kiedy to pracownik zachowuje prawo do pełnego wynagrodzenia.
Źródło: pit.pl
Autor: Ewelina Czechowicz
