Od 29 lipca br. obowiązuje nowe rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie zezwoleń na pracę i oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, które zastąpiło rozporządzenie z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie wydawania zezwolenia na pracę cudzoziemca oraz wpisu oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń. Nowy akt prawny zawiera rozwiązania, które na co dzień stosowały urzędy pracy. Poza tym to kolejny krok w stronę elektronizacji procedury zatrudniania obcokrajowców.
Elektroniczne składanie wniosków
Obecnie wniosek o wydanie zezwolenia na pracę lub zezwolenia na pracę sezonową wnosi się w formie pisemnej, w postaci papierowej lub elektronicznej. Wnioski w postaci elektronicznej oraz dokumenty wymagane w postępowaniach dotyczących tych wniosków należy składać za pośrednictwem systemu teleinformatycznego poprzez portal www.praca.gov.pl, w sposób potwierdzający pochodzenie i integralność danych. Uprzednio prawodawca nie precyzował metody elektronicznego składania dokumentów i było to możliwe również przez np. elektroniczną skrzynkę podawczą ePUAP.
Oświadczenie o niekaralności
Do wniosku o wydanie zezwolenia na pracę, zezwolenia na pracę sezonową, przedłużenia zezwolenia, a także do oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi składanego w celu wpisu do ewidencji oświadczeń pracodawca składa oświadczenie na temat karalności za przestępstwa i wykroczenia, o których mowa w art. 88j ust. 1 pkt 3-7 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Często pojawiały się wątpliwości, czy składane oświadczenia na temat karalności podpisane jakiś czas przed złożeniem wniosku są aktualne i czy ich niezgodność ze stanem faktycznym w dniu złożenia wniosku może być podstawą odpowiedzialności karnej.
Nowe rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie zezwoleń na pracę i oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi przewiduje, że do wymienionych wcześniej dokumentów należy dołączyć oświadczenie o niekaralności, zgodne ze stanem faktycznym w dniu złożenia wniosku lub oświadczenia, podpisane przez podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi nie wcześniej niż 30 dni przed tą datą. W opinii prawodawcy taka regulacja ma na celu zwiększenie wiarygodności tych oświadczeń. Jak czytamy w uzasadnieniu do rozporządzenia: „(…) należy jednocześnie wyjaśnić, że określenie 30-dniowego terminu, w którym możliwe jest wykorzystanie podpisanego oświadczenia na temat karalności, ma na celu uelastycznienie wymogu złożenia takiego oświadczenia – bez tego wymagane byłoby podpisanie oświadczenia na temat karalności równocześnie z wnioskiem o wydanie zezwolenia na pracę, co mogłoby stanowić znaczące utrudnienie dla wnioskodawców”.
Test rynku pracy
Zazwyczaj przedsiębiorca, chcąc uzyskać zezwolenie na zatrudnienie cudzoziemca, musi przejść tzw. test rynku pracy. Jest to procedura uzyskania informacji na temat sytuacji na lokalnym rynku pracy, potwierdzająca brak możliwości zatrudnienia na dane stanowiska obywatela Polski lub obywatela UE. Oznacza to, że pracodawca uzyska zezwolenie dla cudzoziemca w sytuacji, gdy okaże się, iż wśród osób zarejestrowanych w urzędzie pracy nie ma takich, które mogą spełnić wymagania pracodawcy. Jeżeli jednak wśród bezrobotnych znajdą się potencjalni kandydaci do pracy, wówczas urząd przeprowadza rekrutację. Oczywiście o podjęciu zatrudnienia przez taką osobę decyduje pracodawca.
W myśl § 8 ust. 1 pkt 4 nowego rozporządzenia powiatowy urząd pracy będzie kierować do pracodawcy kandydatów, którzy spełniają wymagania określone w ofercie pracy, a jednocześnie wyrażą zainteresowanie podjęciem oferowanej pracy. W praktyce oznacza to, że osoba bezrobotna, która będzie kierowana do podmiotu występującego o wydanie informacji starosty, będzie mogła odmówić przyjęcia oferty bez obawy o utratę statusu bezrobotnego. W opinii prawodawcy rozwiązanie to ma przyczynić się do poprawienia skuteczności testu rynku pracy oraz znacznie skrócić czas tego procesu. Poza tym takie rozwiązanie zmniejszy obciążenie powiatowych urzędów pracy, które nie będą musiały kierować do pracodawcy wszystkich zarejestrowanych bezrobotnych spełniających wymogi określone w ofercie pracy.
W wyniku wprowadzonych zmian każda informacja starosty w zakresie zaspokojenia potrzeb kadrowych posiada obecnie unikalny numer identyfikacyjny, w związku z tym nie ma wymogu złożenia oryginału tego dokumentu w postępowaniu o wydanie zezwolenia na pracę. Jak wynika z § 9 ust. 3 nowego rozporządzenia, jeden egzemplarz informacji o określonym numerze identyfikacyjnym może zostać dołączony tylko do jednego wniosku o wydanie zezwolenia na pracę.
Tłumaczenia dokumentów
Doprecyzowano również przepisy dotyczące obcojęzycznych dokumentów. Aktualnie dokumenty sporządzone w języku obcym, z wyjątkiem dokumentów podróży, służące za dowód w postępowaniu o wydanie zezwolenia na pracę, zezwolenia na pracę sezonową lub w sprawie wpisu oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń albo w postępowaniu o przedłużenie zezwolenia na pracę lub przedłużenie zezwolenia na pracę sezonową, składa się wraz z ich tłumaczeniem na język polski, dokonanym przez tłumacza przysięgłego wpisanego na listę tłumaczy przysięgłych prowadzoną przez Ministra Sprawiedliwości.
Inne zmiany w zakresie procedury składania dokumentów uprawniających do zatrudnienia cudzoziemców:
– zniesiono obowiązek dołączania kserokopii dowodów osobistych pracodawców,
– brakujące dokumenty wnioskodawca powinien dostarczyć za pośrednictwem portalu praca.gov.pl, złożyć w kancelarii urzędu pracy lub przesłać na adres urzędu,
– urząd nie przyjmie brakujących dokumentów przesłanych e-mailem w formie skanu oryginału,
– oświadczenie o niekaralności podpisuje wyłącznie pracodawca lub prokurent,
– do wzoru oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi wprowadzono obowiązek przedstawienia informacji o zakresie obowiązków,
– doprecyzowano zasady dołączania dowodu wpłaty za wydanie zezwolenia za pracę dla cudzoziemca oraz rejestrację oświadczenia o pracę – z dokumentu wpłaty jasno musi wynikać za kogo została ona poniesiona,
– podmiot zatrudniający ubiegający się o przedłużenie zezwolenia na pracę dla pracowników delegowanych nie musi przedstawiać:
• umowy zawartej pomiędzy podmiotem powierzającym wykonywanie pracy a cudzoziemcem, na podstawie której wcześniej wykonywano pracę,
• dokumentów potwierdzających opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne, jeżeli były wymagane w związku z wykonywaniem pracy przez cudzoziemca.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 690 ze zm.),
Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 18.07.2022 r. w sprawie zezwoleń na pracę i oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi (Dz. U. poz. 1558).
Źródło: gofin.pl, Gazeta Podatkowa nr 73 (1948) z dnia 12.09.2022
Autor: Kinga Romas
