Pracownik pełnoetatowy choruje nieprzerwanie od 12 maja 2023 r. Oprócz wynagrodzenia zasadniczego ustalonego na poziomie płacy minimalnej otrzymuje dodatek stażowy (10% wynagrodzenia zasadniczego), który nie jest uwzględniany w podstawie wymiaru wynagrodzenia i zasiłku chorobowego oraz zasiłku opiekuńczego. Czy od 1 lipca 2023 r. należało podwyższyć podstawę wymiaru zasiłku chorobowego do kwoty najniższej?
Od 1 lipca 2023 r. podstawa wymiaru świadczenia chorobowego podlega odpowiedniemu podwyższeniu, co wyjaśniamy poniżej.
Podstawa wymiaru wynagrodzenia za czas choroby i zasiłków z ubezpieczeń społecznych, dalej świadczeń chorobowych, pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% tego wynagrodzenia (art. 45 ust. 1 ustawy zasiłkowej). W okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2023 r. najniższa podstawa wymiaru świadczenia chorobowego dla pracownika pełnoetatowego wynosiła 3.011,52 zł (3.490 zł – 478,48 zł), a od 1 lipca do 31 grudnia 2023 r. wynosi 3.106,44 zł (3.600 zł – 493,56 zł). Jeśli pracownik chorował na przełomie czerwca i lipca 2023 r. i dotychczas ustalona podstawa wymiaru świadczenia chorobowego okazała się niższa od najniższej podstawy wymiaru obowiązującej od 1 lipca 2023 r., to od tego dnia podlegała ona podwyższeniu do kwoty najniższej.
W okolicznościach wskazanych w pytaniu pracownik oprócz płacy zasadniczej otrzymuje składnik wynagrodzenia (tu dodatek stażowy), który nie jest uwzględniany w podstawie wymiaru m.in. zasiłku chorobowego (jest on wypłacany w pełnej wysokości obok tego świadczenia). Do podstawy wymiaru zasiłku tego pracownika przyjmuje się więc wyłącznie wynagrodzenie za pracę (tzw. faktyczna podstawa wymiaru). W takim przypadku przed podjęciem decyzji o ewentualnym podwyższeniu podstawy wymiaru świadczenia do kwoty najniższej, należy ustalić – tylko dla porównania – tzw. hipotetyczną podstawę wymiaru, w której zostanie uwzględniony składnik do niej nieprzyjmowany. Jeżeli hipotetyczna podstawa wymiaru:
- wyniesie co najmniej tyle, ile kwota najniższej podstawy wymiaru (czyli od 1 lipca br. – co najmniej 3.106,44 zł), to do wyliczenia wysokości świadczenia chorobowego przyjmuje się kwotę faktycznej podstawy wymiaru,
- będzie niższa od kwoty najniższej podstawy wymiaru, to należy ją podwyższyć do najniższej podstawy wymiaru, z tym że obliczonej jako różnica między kwotą minimalnego wynagrodzenia (pomniejszonego o kwotę odpowiadającą 13,71%) i kwotą składnika, do którego pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania świadczenia chorobowego (pomniejszonego o kwotę odpowiadającą 13,71%).
Przykład
Pracownik jest zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy i otrzymuje wynagrodzenie na poziomie minimalnym. Przysługuje mu także dodatek stażowy niepomniejszany za okresy pobierania wynagrodzenia i zasiłku chorobowego oraz zasiłku opiekuńczego. Od 1 stycznia 2023 r. dodatek stażowy wynosi 10% wynagrodzenia zasadniczego, tj. w I półroczu – 301,15 zł, w II półroczu 310,64 zł (kwoty pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika).
Pracownik choruje nieprzerwanie od 12 maja 2023 r. Podstawę wymiaru wynagrodzenia i zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie uzyskane za okres od maja 2022 r. do kwietnia 2023 r. w wysokości 2.735,39 zł. Ustalona wówczas hipotetyczna podstawa wymiaru wynosiła 3.036,54 zł (2.735,39 zł + 301,15 zł). Ponieważ była ona wyższa od kwoty najniższej podstawy wymiaru obowiązującej w I półroczu 2023 r. (3.036,54 zł > 3.011,52 zł), świadczenie chorobowe za okres od 12 maja do 30 czerwca 2023 r. było obliczane od faktycznej podstawy wymiaru wynoszącej 2.735,39 zł.
W lipcu 2023 r. pracodawca ponownie ustalił hipotetyczną podstawę wymiaru, uwzględniając w niej kwotę dodatku stażowego przysługującego w II półroczu 2023 r. Wyniosła ona 3.046,03 zł (2.735,39 zł + 310,64 zł). W związku z tym, że była ona niższa od najniższej podstawy wymiaru obowiązującej w II półroczu 2023 r. (3.046,03 zł < 3.106,44 zł), podstawę wymiaru zasiłku chorobowego za okres od 1 lipca 2023 r. stanowi kwota 2.795,80 zł (3.106,44 zł – 310,64 zł).
Źródło: gofin.pl, Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 17 (587) z dnia 1.09.2023
